«جاوا اسکریپت» (Javascript) یکی از پرکاربردترین و بهترین زبان‌های برنامه نویسی در توسعه نرم‌افزارهای مبتنی بر وب به حساب می‌آید. در حال حاضر، اصلی‌ترین کاربرد جاوا اسکریت برنامه نویسی وب فرانت اند و پس از آن بک اند است و کتابخانه‌ها و فریمورکهایی هم به منظور ساخت اپلیکیشن موبایل برای آن وجود دارد. اما کاربردهای جاوا اسکریپت تنها به این موارد محدود نمی‌شود و بسیار گسترده‌تر است. همین مسئله، یکی از مهم‌ترین نقاط قوت این زبان برنامه نویسی به شمار می‌رود. طبق نظرسنجی‌هایی که در یکی دو سال اخیر توسط سایت «StackOverflow» صورت گرفته، گزارش شده است که 69٫8 درصد از برنامه‌نویسان بیشتر از هر زبان دیگری، از جاوا اسکریپت استفاده می‌کنند.
از جاوا اسکریپت برای ساخت اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای (Single Page Applications | SPA) نیز استفاده می‌شود. SPA در واقع وب اپلیکیشنی است که تنها یک صفحه مبتنی بر HTML را به نمایش درمی‌آورد و محتوا براساس تعاملات کاربر با صفحه به‌روزرسانی می‌شود. SPAها معمولا با فریم‌ورک‌های جاوا اسکریپت مانند AngularJS یا React و یا Vue.js ساخته می‌شوند. جیمیل، گوگل مپس و Airbnb از مشهورترین اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای امروزی به حساب می‌آیند.
اما نقش و کاربرد جاوا اسکریپت در توسعه SPA دقیقا چیست؟ Angular.js به عنوان مثال فریم‌ورکی در سمت سرور است که انقیاد داده دوطرفه (Bidirectional Data Binding) را امکان‌پذیر می‌کند. به کمک انقیاد داده، هر زمان که مدل‌ها تغییر می‌کنند، صفحه پیش روی کاربر نیز به‌روزرسانی می‌شود. AngularJS ضمنا می‌تواند هم کنترلر و هم مدل را درون مرورگر کاربر نگه دارد.
ReactJS هم یکی دیگر از فریمورکهایی است که در ساخت اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای کاربردی ظاهر می‌شود. از جمله مزایای این فریم‌ورک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
از جاوا اسکریپت برای ساخت رابط‌های کاربری و وب اپلیکیشن‌های گوناگون استفاده می‌شود. کتابخانه‌هایی مانند jQuery نیز ساختن عناصر تعاملی مختلف مانند منوهای کشویی، آکاردئون‌ها و مدل‌ها را آسان می‌کنند.
برخی از مهم‌ترین عناصری که می‌شود با جاوا اسکریپت پیاده‌سازی کرد را در ادامه آورده‌ایم:
در مجموع اگر بخواهید تجربه کاربری وب‌سایت خود را به شکل چشمگیری بهبود دهید، باید به سراغ جاوا اسکریپت و رابط کاربری تعاملی بروید.
جنبه دیگری از اینکه کاربرد javascript چیست را می‌توان در توسعه برنامه‌های سرور یا حتی ساخت خود وب سرور بررسی کرد. با توسعه فریم‌ورک NodeJS در دهه گذشته، javascript راه خود را در توسعه برنامه‌های سرور و به صورت کلی در حوزه برنامه نویسی سمت سرور باز کرده است و هم‌اکنون توسعه این نوع برنامه‌ها هم جزء کاربردهای javascript به‌حساب می‌آید. فریم‌ورک NodeJS در واقع مربوط به کاربرد javascipt در بخش بک‌اند می‌شود. از زمانی که NodeJS توسعه یافته است، بسیاری از شرکت‌های معروف مانند «لینکدین» (LinkedIn)، «اوبر» (Uber) و غیره آن را به‌عنوان بخشی از زیرساخت‌های بک‌اند خود پذیرفته‌اند.
توسعه بازی‌های مبتنی بر وب نوعی دیگر از انواع کاربرد javascript به حساب می‌آید. با ترکیب javascript و HTML5 می‌توان بازی‌های بسیار جذابی ساخت. بازی‌هایی مانند Angry Birds ،Polycraft و Bejewelled تنها چند نمونه از این بازی‌ها هستند. javascript و HTML5 ترکیبی محبوب برای ایجاد بازی در وب محسوب می‌شوند.
javascript از کتابخانه EaselJS برای توسعه بازی استفاده می‌کند. این کتابخانه، به خاطر گرافیک غنی و امکانات فراوان ارائه شده به کاربران بسیار محبوب است. همچنین این کتابخانه با ادغام تصاویر در همدیگر، موجب کاهش درخواست‌ها به سرور می‌شود و این خود باعث افزایش سرعت بازی خواهد شد. javascript همچنین دارای موتورهای بازی زیادی است که می‌توانند به کاربر در ساخت بازی، به‌خصوص بازی‌های مبنی بر وب، کمک کنند. از جمله محبوب‌ترین کتابخانه‌ها برای این هدف می‌توان Three.js و PixiJS را نام برد.
یکی دیگر از کاربردهای javascript، توسعه برنامه‌های موبایل است. از javascript می‌توان برای توسعه برنامه‌های اندروید، iOS و ویندوز استفاده کرد. برخی از پرکاربردترین فریم‌ورک‌های javascript برای برنامه‌های تلفن همراه به صورت فهرست زیر است:
